ТОШКЕНТ, 28 октябрь. /"Дунё" АА/. Бугун Сербия Президенти Александр Вучич расмий ташриф билан Ўзбекистонга келди, деб хабар қилмоқда Дунё АА мухбири.

Ўзбекистон-Сербия муносабатлари тарихи ўттиз йилдан ортиқ вақтни ташкил этади. Ўша пайтда Югославия Федератив Республикаси бўлган, кейинчалик Сербия ва Черногорияга бўлинган давлат, 1991 йил 31 декабрда Ўзбекистон Республикаси мустақиллигини тан олди ва 1995 йил 18 январда икки мамлакат ўртасида дипломатик муносабатлар ўрнатилди.

Ўшандан буён ҳамкорлик барқарор ривожланмоқда. Гарчи бир неча йиллар давомида унинг динамикаси нисбатан паст бўлган бўлсада, сўнгги йилларда Ўзбекистоннинг тобора фаоллашиб бораётган ташқи сиёсати ва халқаро алоқаларни диверсификация қилиш истаги фонида ўзбек-серб муносабатлари сезиларли даражада мустаҳкамланди.

Расмий Тошкент ва Белград ўртасидаги сиёсий мулоқот ҳам сифат жиҳатидан янги даражага кўтарилмоқда. Икки мамлакат раҳбарлари ўртасидаги йўлга қўйилган мунтазам мулоқот бу борада муҳим қадамларга айланди. Шундай қилиб, 2023 йил 20 август куни Будапештда бўлиб ўтган Енгил атлетика бўйича жаҳон чемпионати доирасида Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев ва Сербия Президенти Александр Вучич ўртасида қисқа суҳбат кечди. Етакчилар ўртасидаги навбатдаги учрашув 2025 йил 3 сентябрь куни Пекинда Иккинчи жаҳон урушидаги ғалабанинг 80 йиллигига бағишланган парад пайтида бўлиб ўтди. Ушбу учрашувлар томонларнинг ўзаро ҳамкорликни янада кенгайтириш ва давлатлараро мулоқотни фаоллаштиришдан манфаатдорлигини тасдиқлади.

Икки мамлакат ташқи сиёсат идоралари ўртасидаги маслаҳатлашувлар ўзаро ҳамкорликни ривожлантиришга сезиларли туртки беряпти. Масалан, 2017 йил август ойида Сербия ТИВ сиёсий директори ва Президентнинг Косово бўйича махсус вакили Зоран Вуйич Тошкентга ташриф буюрди. Ташриф давомида БМТ, ЕХҲТ ва ЮНЕСКО каби халқаро ташкилотлар доирасида сиёсий мулоқот ва ҳамкорлик истиқболлари муҳокама қилинди.

2021 йилда Тошкентда Сербия ТИВ давлат котиби Неманя Старович иштирокида сиёсий маслаҳатлашувлар бўлиб ўтди. 2025 йил 9 октябрь куни Ўзбекистон ва Сербия Ташқи ишлар вазирликлари ўртасида видеоконференция шаклида сиёсий маслаҳатлашувларнинг иккинчи давраси бўлиб ўтди. Сербия делегациясига Ташқи ишлар вазирлиги давлат котиби Дамяьн Йович бошчилик қилди.

2025 йил сентябрь ойида Нью-Йоркда БМТ Бош Ассамблеяси доирасида икки мамлакат ташқи ишлар вазирларининг учрашуви бўлиб ўтди. Ушбу мулоқотлар Тошкент ва Белград ўртасидаги сиёсий мулоқотнинг янги архитектурасини шакллантиришда муҳим босқичга айланди.

2022 йилда икки мамлакат ташқи сиёсат идоралари ўртасида Ҳамкорлик ва идоралараро маслаҳатлашувлар тўғрисидаги протоколнинг имзоланиши муҳим босқич бўлди. Ҳужжат томонларнинг мунтазам маслаҳатлашувлар ўтказиш, маданий ва гуманитар мулоқотни кенгайтириш ва сиёсий ҳамкорликни мустаҳкамлаш ниятини тасдиқлади. 2025 йилда Ўзбекистоннинг Сербиядаги биринчи элчиси (қароргоҳи Будапештда жойлашган) тайинланиши икки томонлама муносабатлар тарихида муҳим қадамга айланди. Янги элчи 2025 йил 7 июлда Сербия Президенти Александр Вучичга ишонч ёрлиқларини топширди. Бу икки томонлама ҳамкорликни янада ривожлантиришга қизиқиш ортиб бораётганининг яна бир далилидир.

2025 йил 27 октябрь куни Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлигида Сербиянинг мамлакатимизга янги тайинланган элчиси (қароргоҳи Москва шаҳрида жойлашган) Момчило Бабичнинг ишонч ёрлиқларини топшириш маросими бўлиб ўтди.

Сиёсий мулоқот парламентлараро ҳамкорликнинг мустаҳкамланиши билан янада чуқурлашмоқда. 2021 йилда Олий Мажлисда Сербия Миллий Ассамблеяси (парламенти) билан ҳамкорлик бўйича парламентлараро гуруҳ тузилди. Бу давлатлараро мулоқотни ривожлантириш ва қонунчилик тажрибасини алмашиш учун барқарор пойдевор яратди.

Ўзбекистон ва Сербия ўртасидаги савдо-иқтисодий ҳамкорлик ҳозирда камтарона кўрсаткичларга эга. Бироқ, бу соҳада катта истиқболлар мавжуд. 2025 йил июль ойида Ўзбекистон инвестициялар, саноат ва савдо вазири Лазиз Кудратов ва Сербия халқаро иқтисодий ҳамкорлик вазири Ненад Попович ўртасида онлайн музокаралар бўлиб ўтди. Томонлар иқтисодий ҳамкорликни фаоллаштириш йўлидаги муҳим қадам бўлиши кутилаётган Савдо ва иқтисодий ҳамкорлик тўғрисидаги битимни ишлаб чиқиш ва имзолашга келишиб олдилар.

Ҳозирги пайтда Ўзбекистонда Сербия капитали иштирокидаги саккизта корхона, жумладан, иккита қўшма корхона ва олтита якка тартибдаги тадбиркорлик субъекти фаолият юритмоқда. Потенциал ҳамкорликнинг асосий йўналишлари машинасозлик, фармацевтика, қурилиш, енгил саноат ва таълимдир. Ўзбекистон, шунингдек, минтақа бозорларига киришни таъминлаб, Сербия учун Марказий Осиёдаги муҳим шерикка айланиши мумкин.

Маданий-гуманитар алоқалар Ўзбекистон-Сербия муносабатларида алоҳида ўрин тутади. Сербия санъат усталарининг 2011 ва 2013 йилларда Самарқандда бўлиб ўтган "Шарқ тароналари" халқаро мусиқа фестивалидаги иштироки, шунингдек, сербиялик теннисчи Божан Йовановскийнинг "Tashkent Open 2013" турниридаги ғалабаси икки мамлакат халқлари ўртасидаги дўстлик ва ўзаро манфаатдорлик рамзига айланди.

Истиқболли йўналишлар қаторига таълим алмашинувларини ривожлантириш, академик ҳамкорлик ва ўзаро тушуниш ва ишончни мустаҳкамлайдиган қўшма маданий лойиҳалар киради.

    Таъкидлаш жоизки, Ўзбекистон-Сербия муносабатлари ўзаро манфаатдорлик, ишонч ва ривожланишга содиқликка асосланган янги босқичга қадам қўймоқда. Бугунги кунда икки мамлакат сиёсий мулоқотни мустаҳкамлаш, иқтисодий ҳамкорликни кенгайтириш ва маданий алоқаларни фаоллаштириш учун кенг имкониятларга эга. Ўзбекистоннинг халқаро муносабатларни диверсификация қилишга қаратилган фаол ташқи сиёсат стратегиясини ҳисобга олган ҳолда, Сербия Президенти Александр Вучичнинг Ўзбекистонга бошланган расмий ташрифи янги истиқболларни очиб беради ҳамда икки мамлакатнинг минтақавий ва халқаро майдондаги мавқеини янада мустаҳкамлайди, деб ишонч билан айтиш мумкин.