TOSHKENT, 28-oktyabr. /"Dunyo" AA/. Bugun Serbiya Prezidenti Aleksandr Vuchich rasmiy tashrif bilan O'zbekistonga keldi, deb xabar qilmoqda Dunyo AA muxbiri.

O'zbekiston-Serbiya munosabatlari tarixi o'ttiz yildan ortiq vaqtni tashkil etadi. O'sha paytda Yugoslaviya Federativ Respublikasi bo'lgan, keyinchalik Serbiya va Chernogoriyaga bo'lingan davlat, 1991 yil 31 dekabrda O'zbekiston Respublikasi mustaqilligini tan oldi va 1995 yil 18 yanvarda ikki mamlakat o'rtasida diplomatik munosabatlar o'rnatildi.

O'shandan buyon hamkorlik barqaror rivojlanmoqda. Garchi bir necha yillar davomida uning dinamikasi nisbatan past bo'lgan bo'lsada, so'nggi yillarda O'zbekistonning tobora faollashib borayotgan tashqi siyosati va xalqaro aloqalarni diversifikatsiya qilish istagi fonida o'zbek-serb munosabatlari sezilarli darajada mustahkamlandi.

Rasmiy Toshkent va Belgrad o'rtasidagi siyosiy muloqot ham sifat jihatidan yangi darajaga ko'tarilmoqda. Ikki mamlakat rahbarlari o'rtasidagi yo'lga qo'yilgan muntazam muloqot bu borada muhim qadamlarga aylandi. Shunday qilib, 2023-yil 20-avgust kuni Budapeshtda bo'lib o'tgan Yengil atletika bo'yicha jahon chempionati doirasida O'zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev va Serbiya Prezidenti Aleksandr Vuchich o'rtasida qisqa suhbat kechdi. Yetakchilar o'rtasidagi navbatdagi uchrashuv 2025-yil 3-sentyabr kuni Pekinda Ikkinchi jahon urushidagi g'alabaning 80 yilligiga bag'ishlangan parad paytida bo'lib o'tdi. Ushbu uchrashuvlar tomonlarning o'zaro hamkorlikni yana-da kengaytirish va davlatlararo muloqotni faollashtirishdan manfaatdorligini tasdiqladi.

Ikki mamlakat tashqi siyosat idoralari o'rtasidagi maslahatlashuvlar o'zaro hamkorlikni rivojlantirishga sezilarli turtki beryapti. Masalan, 2017-yil avgust oyida Serbiya TIV siyosiy direktori va Prezidentning Kosovo bo'yicha maxsus vakili Zoran Vuyich Toshkentga tashrif buyurdi. Tashrif davomida BMT, YEXHT va YUNESKO kabi xalqaro tashkilotlar doirasida siyosiy muloqot va hamkorlik istiqbollari muhokama qilindi.

2021-yilda Toshkentda Serbiya TIV davlat kotibi Nemanya Starovich ishtirokida siyosiy maslahatlashuvlar bo'lib o'tdi. 2025-yil 9-oktabr kuni O'zbekiston va Serbiya Tashqi ishlar vazirliklari o'rtasida videokonferensiya shaklida siyosiy maslahatlashuvlarning ikkinchi davrasi bo'lib o'tdi. Serbiya delegatsiyasiga Tashqi ishlar vazirligi davlat kotibi Damyan Yovich boshchilik qildi.

2025 yil sentyabr oyida Nyu-Yorkda BMT Bosh Assambleyasi doirasida ikki mamlakat tashqi ishlar vazirlarining uchrashuvi bo'lib o'tdi. Ushbu muloqotlar Toshkent va Belgrad o'rtasidagi siyosiy muloqotning yangi arxitekturasini shakllantirishda muhim bosqichga aylandi.

2022 yilda ikki mamlakat tashqi siyosat idoralari o'rtasida Hamkorlik va idoralararo maslahatlashuvlar to'g'risidagi protokolning imzolanishi muhim bosqich bo'ldi. Hujjat tomonlarning muntazam maslahatlashuvlar o'tkazish, madaniy va gumanitar muloqotni kengaytirish va siyosiy hamkorlikni mustahkamlash niyatini tasdiqladi. 2025 yilda O'zbekistonning Serbiyadagi birinchi elchisi (qarorgohi Budapeshtda joylashgan) tayinlanishi ikki tomonlama munosabatlar tarixida muhim qadamga aylandi. Yangi elchi 2025 yil 7 iyulda Serbiya Prezidenti Aleksandr Vuchichga ishonch yorliqlarini topshirdi. Bu ikki tomonlama hamkorlikni yana-da rivojlantirishga qiziqish ortib borayotganining yana bir dalilidir.

2025 yil 27 oktyabr kuni O'zbekiston Tashqi ishlar vazirligida Serbiyaning mamlakatimizga yangi tayinlangan elchisi (qarorgohi Moskva shahrida joylashgan) Momchilo Babichning ishonch yorliqlarini topshirish marosimi bo'lib o'tdi.

Siyosiy muloqot parlamentlararo hamkorlikning mustahkamlanishi bilan yana-da chuqurlashmoqda. 2021 yilda Oliy Majlisda Serbiya Milliy Assambleyasi (parlamenti) bilan hamkorlik bo'yicha parlamentlararo guruh tuzildi. Bu davlatlararo muloqotni rivojlantirish va qonunchilik tajribasini almashish uchun barqaror poydevor yaratdi.

O'zbekiston va Serbiya o'rtasidagi savdo-iqtisodiy hamkorlik hozirda kamtarona ko'rsatkichlarga ega. Biroq, bu sohada katta istiqbollar mavjud. 2025 yil iyul oyida O'zbekiston investitsiyalar, sanoat va savdo vaziri Laziz Kudratov va Serbiya xalqaro iqtisodiy hamkorlik vaziri Nenad Popovich o'rtasida onlayn muzokaralar bo'lib o'tdi. Tomonlar iqtisodiy hamkorlikni faollashtirish yo'lidagi muhim qadam bo'lishi kutilayotgan Savdo va iqtisodiy hamkorlik to'g'risidagi bitimni ishlab chiqish va imzolashga kelishib oldilar.

Hozirgi paytda O'zbekistonda Serbiya kapitali ishtirokidagi sakkizta korxona, jumladan, ikkita qo'shma korxona va oltita yakka tartibdagi tadbirkorlik subyekti faoliyat yuritmoqda. Potensial hamkorlikning asosiy yo'nalishlari mashinasozlik, farmatsevtika, qurilish, yengil sanoat va ta'limdir. O'zbekiston, shuningdek, mintaqa bozorlariga kirishni ta'minlab, Serbiya uchun Markaziy Osiyodagi muhim sherikka aylanishi mumkin.

Madaniy-gumanitar aloqalar O'zbekiston-Serbiya munosabatlarida alohida o'rin tutadi. Serbiya san'at ustalarining 2011 va 2013 yillarda Samarqandda bo'lib o'tgan "Sharq taronalari" xalqaro musiqa festivalidagi ishtiroki, shuningdek, serbiyalik tennischi Bojan Yovanovskiyning "Tashkent Open 2013" turniridagi g'alabasi ikki mamlakat xalqlari o'rtasidagi do'stlik va o'zaro manfaatdorlik ramziga aylandi.

Istiqbolli yo'nalishlar qatoriga ta'lim almashinuvlarini rivojlantirish, akademik hamkorlik va o'zaro tushunish va ishonchni mustahkamlaydigan qo'shma madaniy loyihalar kiradi.

    Ta'kidlash joizki, O'zbekiston-Serbiya munosabatlari o'zaro manfaatdorlik, ishonch va rivojlanishga sodiqlikka asoslangan yangi bosqichga qadam qo'ymoqda. Bugungi kunda ikki mamlakat siyosiy muloqotni mustahkamlash, iqtisodiy hamkorlikni kengaytirish va madaniy aloqalarni faollashtirish uchun keng imkoniyatlarga ega. O'zbekistonning xalqaro munosabatlarni diversifikatsiya qilishga qaratilgan faol tashqi siyosat strategiyasini hisobga olgan holda, Serbiya Prezidenti Aleksandr Vuchichning O'zbekistonga boshlangan rasmiy tashrifi yangi istiqbollarni ochib beradi hamda ikki mamlakatning mintaqaviy va xalqaro maydondagi mavqeini yana-da mustahkamlaydi, deb ishonch bilan aytish mumkin.