TOSHKENT, 31-oktyabr. /"Dunyo" AA/. Slovakiya Prezidenti Peter Pelligrini 29-oktyabr – 1-noyabr kunlari amaliy tashrif bilan O'zbekistonda bo'lib turibdi va Samarqandda o'tayotgan YUNESKO Bosh konferensiyasining 43-sessiyasida ishtirok etmoqda, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.

Ushbu voqelik O'zbekiston-Slovakiya munosabatlarida yangi bosqich boshlanishini ramziy ma'noni va ikki mamlakat o'rtasidagi siyosiy muloqotning mustahkamlanishini anglatadi.

Slovakiya 1992-yil 24-yanvarda O'zbekiston mustaqilligini tan olgan birinchi davlatlardan biri bo'ldi va 1993-yil yanvar oyida diplomatik munosabatlar o'rnatildi. O'shandan beri ikki mamlakat o'rtasida mustahkam aloqalar rivojlanib kelmoqda, bu aloqalar so'nggi yillarda O'zbekistonning faol tashqi siyosati va modernizatsiyasi sharoitida yanada mustahkamlandi. 1996-yildan buyon Toshkentda Slovakiya elchixonasining ochilishi va 2008-yilda Bratislavada O'zbekistonning faxriy konsuli tayinlanishi diplomatik munosabatlarni institutsional jihatdan mustahkamlash yo'lidagi muhim qadamlarni belgilab berdi. So'nggi yillarda siyosiy muloqotning sezilarli darajada jonlanishi kuzatildi.

2024-yil mart va sentyabr oylarida O'zbekiston va Slovakiya tashqi ishlar vazirlari Turkiyada bo'lib o'tgan Antaliya diplomatik forumi va BMT Bosh Assambleyasi doirasida uchrashdilar, unda har tomonlama hamkorlikni kengaytirishga o'zaro sodiqliklarini yana bir bor tasdiqladilar.

2025-yil yanvar oyida Toshkentda tashqi siyosat idoralari o'rtasidagi siyosiy maslahatlashuvlarning beshinchi davrasi bo'lib o'tdi. Unda O'zbekiston va Slovakiya hamkorlikni izchil ravishda chuqurlashtirishga sodiq ekanligi yana bir bor tasdiqlandi.

2025-yil iyun oyida Slovakiya Bosh vaziri Robert Fitso rasmiy tashrif bilan O'zbekistonga keldi. Muzokaralar yakunida Strategik sheriklik munosabatlarini o'rnatish to'g'risidagi qo'shma deklaratsiya imzolandi, bu esa Toshkent va Bratislava o'rtasidagi hamkorlikni sifat jihatidan yangi bosqichga ko'tardi.

Parlamentlararo hamkorlik ham faol rivojlanmoqda. 1990-yillarning oxirlarida Slovakiya Milliy Kengashi Spikeri Yozef Migash rasmiy tashrif bilan Toshkentga kelgan va 2023-yil aprel oyida Boris Kollar boshchiligidagi Slovakiya parlamenti delegatsiyasi Oliy Majlis Senati va Qonunchilik palatasi rahbariyati bilan muzokaralar o'tkazdi. 2025-yil mart oyida Oliy Majlis Senati va Slovakiya Milliy Kengashi o'rtasidagi parlamentlararo hamkorlik guruhining tarkibi tasdiqlandi, bu esa parlamentlararo muloqotga barqaror va amaliy tus berdi.

O'tgan o'n yilliklarda iqtisodiy hamkorlik nisbatan kamtarona bo'lgan bo'lsa-da, hozirda tomonlar ushbu yo'nalishdagi sheriklikni jadallashtirishga intilmoqda. O'zbekiston iqtisodiyotini modernizatsiya qilish, investitsiya muhitini liberallashtirish va mamlakatning sheriklar uchun ochiqligi Slovakiya biznesi uchun qulay sharoitlar yaratmoqda. Xususan, ikki mamlakat o'rtasidagi savdo aylanmasi 2024-yilda 59,7 million dollarni, 2025-yil yanvar-sentyabr oylarida esa 55,7 million dollarni tashkil etdi. Xizmatlar va rangli metallar O'zbekiston eksportini, mashinasozlik, uskunalar va kimyoviy mahsulotlar esa O'zbekiston importining asosiy qismini tashkil qiladi. O'zbekistonda Slovakiya kapitali ishtirokidagi oltita korxona faoliyat yuritadi, ulardan to'rttasi 100 foiz xorijiy investitsiya hisobida ochilgan.

2023-yil avgust oyida O'zbekiston delegatsiyasi O'zbekiston-Slovakiya biznes forumida ishtirok etish uchun ushbu mamlakatga tashrif buyurdi. 2025 yil may oyida Slovakiya tomonidan iqtisodiyot vaziri o'rinbosari Vladimir Shimonek raisligida Toshkentda Iqtisodiy hamkorlik bo'yicha hukumatlararo komissiyaning birinchi yig'ilishi bo'lib o'tdi. Ushbu qadamlar sanoat, energetika, mashinasozlik, farmatsevtika va mehnat migratsiyasi sohalarida qo'shma loyihalarni amaliy amalga oshirish uchun asos yaratdi.

Ta'lim va inson resurslari sohalaridagi hamkorlikka alohida e'tibor qaratilyapti. 2014-yildan beri Slovakiya hukumati o'zbekistonlik talabalar va yosh tadqiqotchilar uchun stipendiyalar ajratmoqda.2025-yilda migratsiya va mehnat resurslari bo'yicha O'zbekiston-Slovakiya forumi bo'lib o'tdi. Forum davomida Ish beruvchilar federatsiyasi va Slovakiya kadrlar agentliklari assotsiatsiyasi bilan hamkorlik shartnomalari imzolandi.

Gumanitar aloqalar O'zbekiston-Slovakiya muloqotining ajralmas qismi bo'lib qolmoqda. 1997-yilda madaniyat va san'at sohasida hamkorlik to'g'risidagi hukumatlararo bitim imzolangan bo'lib, u delegatsiyalar almashinuvi, qo'shma madaniy loyihalar va xalqaro tadbirlarda ishtirok etish imkonini beryapti.

1998-yildan buyon Toshkentda O'zbekiston-Slovakiya do'stlik jamiyati faoliyat yuritmoqda va u ikki mamlakat xalqlarini bir-biriga yaqinlashtirishda muhim rol o'ynamoqda. Bunga yorqin misol sifatida 2018-yilda bo'lib o'tgan "Chexoslovakiya, Chexiya va Slovakiya kinosi kunlari", shuningdek, taniqli slovak pianinochisi Eduard Yambor ishtirokidagi konsertni keltirish mumkin.

Turizm sohasida hamkorlikning muhim yo'nalishlardan biri. 2019-yilda joriy etilgan Slovakiya fuqarolari uchun vizasiz rejim turizmning o'sishiga hissa qo'shmoqda. 2019-yilda O'zbekistonga ming nafardan ko'proq slovakiyalik sayyoh kelgan bo'lsa, 2024-yilda bu ko'rsatkich 1700 dan oshdi.

Slovakiya Prezidentining Samarqandda bo'lib o'tadigan YUNESKO Bosh konferensiyasining 43-sessiyasi doirasida O'zbekistonga tashrifi ikki tomonlama munosabatlarga o'ziga xos ramziylik bag'ishlaydi. Madaniyat va diplomatiya, tarix va kelajak birlashadigan Samarqand shahri xalqlar o'rtasidagi do'stlik mustahkamlanadigan va hamkorlik uchun yangi tashabbuslar tug'iladigan muhim maydongan aylanadi.

O'zbekistonning faol tashqi siyosati, modernizatsiya va dunyoga ochiqlikka sodiqligi o'zbek-slovak munosabatlarini yangi bosqichga – o'zaro hurmat, ishonch va barqaror rivojlanishga umumiy sadoqatga asoslangan strategik sheriklikka ko'tarish uchun qulay sharoitlar yaratmoqda.