БУДАПЕШТ, 23 сентябрь. /"Дунё" АА/. Венгриянинг "Eurasia Magazine" журналда "Ўзбекистон – АҚШ: экологик тоза ва энергия тежовчи инвестиция лойиҳаларининг янги даври" сарлавҳали мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда "Дунё" АА мухбири.

"Ўзбекистон "яшил" келажак сари дадил қадам ташламоқда. 2018 йилда қайта тикланадиган энергия манбалари электр энергияси ишлаб чиқаришнинг бир фоиздан камроғини ташкил қилган бўлса, 2025 йилнинг январидан июлигача қайта тикланадиган манбалар мамлакатдаги умумий электр энергиясининг 20,3 фоизини таъминлади", – дея маълум қилинган нашрда.

Бу ҳажм 3,6 миллиард куб метр табиий газ тежаб, 2,2 миллион тоннадан ортиқ зарарли чиқиндиларнинг олдини олди. Ҳар куни қайта тикланадиган манбалар ҳозирда тахминан 26,7 миллион кВт/соат ишлаб чиқаради – бу 7,28 миллион хонадоннинг ярим йил давомида ёки бутун йил давомида 3,64 миллион уйнинг эҳтиёжларини қоплаш учун етарли. Айни пайтда республиканинг 10 та ҳудудида умумий қуввати 4,5 ГВт дан ортиқ бўлган 10 та қуёш ва 4 та шамол станциялари фаолият кўрсатмоқда.

Мақолада Ўзбекистон-АҚШ ҳамкорлигининг асосий йўналиши "яшил" энергия эканлиги қайд этилган. "2025 йилда Allied Green Ammiak (AGA) АҚШнинг "Plug Power" компанияси билан биргаликда барқарор авиация ёқилғиси, "яшил" дизель ва карбамид ишлаб чиқариш бўйича йирик лойиҳани эълон қилди. Режага келажакдаги мажмуа учун қуввати 2 ГВтгача бўлган электролизаторлар етказиб бериш киради. Якуний сармоявий қарор 2025 йил охиригача қабул қилиниши кутилмоқда ва лойиҳа аллақачон Марказий Осиё учун энг муҳим ташаббуслардан бири сифатида тан олинган", – деб ёзган муаллиф.

Қайд этилича, саноат газлари ва водород энергетикаси бўйича жаҳон етакчиси "Air Products" Ўзбекистон-АҚШ ҳамкорлигида алоҳида ўрин тутади. Қашқадарё вилоятида ушбу компания умумий қиймати қарийб 1 миллиард долларлик газдан суюқликка ўтказиш бўйича кенг кўламли лойиҳада иштирок этмоқда. Мажмуа йилига 1,5 миллион тоннага яқин синтетик ёқилғи, жумладан, дизель, реактив керосин ва нафта ишлаб чиқаришга мўлжалланган. Унинг тузилиши ҳаво ажратиш бирликлари, автотермик ислоҳотчилар ва водород ишлаб чиқариш қувватларини ўз ичига олади. Ушбу лойиҳа АҚШ технологиялари Ўзбекистон энергетика соҳасини қандай ўзгартираётганига ёрқин мисол бўлди.

"Экологик кун тартиби молия билан чамбарчас боғлиқ. Активлари 1,7 миллиард доллар бўлган Ўзбекистон Миллий инвестиция жамғармаси АҚШнинг "Franklin Templeton" компанияси бошқарувига ишониб топширилди", – дея урғуланган "Eurasia Magazine" мақоласида.