ВАШИНГТОН, 26 декабрь. /“Дунё”АА/. Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг 23 декабрь куни АҚШ Президенти Дональд Трамп билан ўтказган телефон орқали мулоқоти Америка ва Канада оммавий ахборот воситалари, АҚШ эксперт-таҳлил доиралари вакилларининг эътиборини тортди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА мухбири.

Хусусан, етакчи электрон ва босма нашрлар, “The Washington Post”, “Investing.com”, “Bloomberg”, “Reuters”, “NewsMax”, “The National Desk”, “The Times of Central Asia” ахборот агентликлари, Канаданинг “The Canadian Press” ва “CityNews” нашрлари Президент Дональд Трамп Қозоғистон ва Ўзбекистон етакчиларига келгуси йилда АҚШ шафелигида бўлиб ўтадиган “Катта йигирматалик” (G20) саммитига таклифнома юборишини маълум қилгани ҳақида ёзган.

Хабарда таъкидланишича, Ўзбекистон ва Қозоғистон “Катта йигирматалик”ка аъзо эмас, бироқ “АҚШ бу республикаларни таклиф қилишга қарор қилган, чунки “Ҳар икки давлат билан муносабатлар ажойиб” (Дональд Трампнинг ижтимоий тармоқдаги расмий баёнотига ҳавола).

“Дональд Трамп маъмурияти юқори технологияли қурилмалар, жумладан, смартфонлар, электромобиллар ва қирувчи самолётлар учун зарур бўлган нодир металларни қидиришни фаоллаштириб, улкан фойдали қазилмалар захираларига эга бўлган ва дунё ураннинг тахминан ярмини ишлаб чиқарадиган Марказий Осиёга кўпроқ эътибор қаратмоқда”, – деб ёзади “The Washington Post”.

“Bloomberg” ахборот агентлигининг ёзишича, бундай қарор Вашингтоннинг ўсиб бораётган стратегик манфаатлари ва узоқ муддатли алоқаларни янада мустаҳкамлашга интилиши билан боғлиқ.

Американинг “Investing.com” иқтисодий нашри, “Reuters” ва “NewsMax” ахборот агентликларининг хабар беришича, Дональд Трампнинг Ўзбекистон ва Қозоғистон раҳбарлари билан телефон орқали мулоқотлари давом этаётган можароларда тинчлик ўрнатиш ҳамда АҚШ ва Марказий Осиёнинг икки йирик давлати ўртасидаги савдо ва ҳамкорликни ривожлантириш масалаларига қаратилган.

“The National Desk” нашри Қўшма Штатлар келаси йили G20 саммитига мезбонлик қилишини маълум қилади ва Дональд Трампнинг сўзларидан иқтибос келтиради: “Биз иккала етакчига Майамида бўлиб ўтадиган ушбу жуда муҳим тадбирда меҳмон сифатида бизга қўшилиш учун таклифнома юборамиз!”.

“The Times of Central Asia” нашри икки томонлама алоқалар фаоллашгани ва авиация, автомобилсозлик, тоғ-кон саноати, қишлоқ хўжалиги, инфратузилма, энергетика ва технологиялар каби соҳаларда қўшма лойиҳалар амалга оширилаётгани, ушбу ташаббусларни қўллаб-қувватлаш ва ривожлантириш механизмлари, жумладан, Америка–Ўзбекистон ишбилармонлар ва инвестиция кенгаши ҳамда режалаштирилаётган қўшма Инвестиция жамғармаси ташкил этилганини қайд этган.

Канаданинг “The Canadian Press” марказий нашри ва Канаданинг “CityNews” ахборот агентлиги таъкидлашича, “Бу стратегик қадам маъмурият Дональд Трампнинг биринчи муддати ташқи сиёсатининг асосий ютуғи бўлган ташаббусни қайта тиклашга уринаётган бир пайтда амалга оширилди. Хусусан, унинг жамоаси Исроил ва Бирлашган Араб Амирликлари, Баҳрайн ва Марокаш ўртасида дипломатик ва савдо алоқаларини йўлга қўйган. Бу сафар “стратегик эътибор Марказий Осиё минтақасига, хусусан, Ўзбекистон ва Қозоғистонга қаратилди, чунки АҚШ муҳим минералларни етказиб беришнинг барқарор занжирларига жиддий эътибор қаратган”.

Ушбу ташаббуснинг етакчи оммавий ахборот воситаларида ёритилиши унинг кенг сиёсий ва стратегик контекстини тушунишга уринишлар билан бирга кечди. Шу нуқтаи назардан, америкалик таҳлилчилар ва экспертларнинг эксперт баҳолари алоҳида қизиқиш уйғотмоқда. Улар Ўзбекистон ва Қозоғистоннинг G20 саммитида иштирок этишини бир марталик дипломатик ишора сифатида эмас, балки минтақавий ва жаҳон сиёсатидаги чуқур ўзгаришларнинг инъикоси сифатида кўришмоқда.

Жумладан, республикачи сенатор Стив Дейнс “X” платформасида қуйидагиларни эълон қилди:

“АҚШ, Қозоғистон, Ўзбекистон ва бутун Марказий Осиё ўртасидаги яқин муносабатларни мустаҳкамлаш нафақат мақсадга мувофиқ, балки барча манфаатдор томонлар учун стратегик заруратдир.

Мен АҚШ Президенти Дональд Трамп ва унинг маъмуриятини ушбу воқеликни тан олгани ва Американинг Марказий Осиё билан муносабатларига устувор аҳамият бергани учун олқишлайман”.

АҚШ Президентининг Жанубий ва Марказий Осиё бўйича махсус вакили, АҚШнинг Ҳиндистондаги элчиси Сержио Гор (“X” платформаси): “Бугун Президент Д.Трамп телефон орқали мулоқот қилди.

Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев билан. Д. Трамп тинчлик ва фаровонлик тарафдори бўлган Президент экани таъкидланди. Мен бунга тўлиқ қўшиламан! АҚШ Президенти раҳбарлигида сон-саноқсиз можаролар тўхтади ва дунё яхшиланди!”.

“Atlantic Council” таҳлилий маркази ҳузуридаги Евроосиё маркази катта директори, АҚШнинг Ўзбекистон ва Украинадаги собиқ элчиси Жон Хёрбст Самарқандда “C5+1” форматининг яратилиши АҚШнинг Марказий Осиё билан муносабатларини ривожлантиришда муҳим сигнал бўлганини таъкидлади.

– Президент Дональд Трамп ва минтақа мамлакатлари етакчилари ушбу форматни сифат жиҳатидан янги босқичга олиб чиқди, – дейди эксперт. – Ноябрь саммити АҚШнинг Ўзбекистон, Қозоғистон ва минтақанинг бошқа мамлакатлари билан янада яқин муносабатлари кун тартибини шакллантиришда муҳим қадам бўлди.

Бугун Вашингтон ва Тошкент ўртасидаги муносабатларда яна бир қадам олдинга ташланди. Гап Дональд Трампнинг Ўзбекистон Президентига G20 учрашувида иштирок этиш учун шахсан қилган таклифи ҳақида бормоқда. Ушбу қадамлар Вашингтоннинг Марказий Осиёга аниқ ва онгли эътиборидан, АҚШнинг Ўзбекистон билан стратегик ҳамкорлигини кенгайтириш зарурлигидан далолат беради.

Бугунги кунда Вашингтон ва Тошкент ўртасидаги ҳамкорлик мисли кўрилмаган юксак даражада. Бу биринчидан, “C5+1” формати доирасидаги ўзаро ҳамкорликни чуқурлаштириш билан боғлиқ. Иккинчидан, Ўзбекистонни G20 ишига жалб қилиш. Ўзбекистон раҳбарияти ҳар доим Вашингтон билан янада яқин ва конструктив муносабатларга интилиб келган ва унинг саъй-ҳаракатлари туфайли бу жараён фаол амалга оширилмоқда.

Америка–Ўзбекистон савдо палатаси (AUTP) ижрочи директори Елена Сон:

– Ўзбекистон ва Америка Қўшма Штатлари президентлари ўртасида навбатдаги телефон мулоқоти бўлиб ўтгани ҳақидаги хабарни AUTP аъзолари жуда ижобий қабул қилди. Тошкент ва Вашингтон ўртасидаги олий даражадаги мулоқот тўғридан-тўғри ишончли ҳамкорликнинг иккинчи намунаси бўлди. Алоқаларнинг бундай шакли икки томонлама муносабатлар учун барқарор ва олдиндан айтиш мумкин бўлган асосни шакллантиради ҳамда ҳам Америка, ҳам Ўзбекистон бизнесига сезиларли амалий фойда келтирадиган қулай шарт-шароитларни яратади.

Ўзбекистон ва Америка Қўшма Штатлари Президентларининг бизнесни қўллаб-қувватлаш ва ташқи иқтисодий алоқаларни ривожлантириш борасидаги кучли етакчилиги ва аниқ мақсадга йўналтирилган саъй-ҳаракатлари кўп жиҳатдан бир-бирига мос келади ва бир-бирини тўлдиради, икки томонлама ҳамкорликни чуқурлаштириш учун мустаҳкам асос яратади.

G20 саммитида иштирок этиш таклифи муҳим сиёсий-иқтисодий сигнал бўлиб, Тошкентнинг халқаро субъектлигини оширади ва инвесторларнинг олиб борилаётган ислоҳотларга ишончини мустаҳкамлайди.

G20 кун тартибида иштирок этиш Ўзбекистон учун молиялаштириш ва технологиялардан фойдаланиш, экспорт тармоқларини илгари суриш, энергетика, инфратузилма ва саноатга стратегик инвестицияларни жалб қилиш бўйича энг йирик иқтисодиётлар билан тенг мулоқот қилиш учун қўшимча имкониятлар очади.

“Project C.U.R.E.” хайрия жамғармаси директори Аюб Аюб:

– Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев Марказий Осиёни халқаро аҳамиятга молик сифат жиҳатидан янги босқичга олиб чиқиш учун минтақа анчадан буён муҳтож бўлган етакчидир.

Ўзбекистон Президентининг АҚШ етакчиси, дунёнинг бошқа етакчилари билан йўлга қўйган муносабатлари диққатга сазовор ва бутун Марказий Осиё минтақаси учун стратегик аҳамиятга эга.

Ўзбекистоннинг G20 саммитида иштирок этишга таклиф этилгани муҳим ва муҳим сигналдир. Бундай мулоқотлар ва ҳамкорлик шакллари Марказий Осиёга халқаро қизиқишнинг ортиши, инвестицияларни жалб этиш, узоқ муддатли шерикликни ривожлантириш ва кўп қиррали ҳамкорликни кенгайтиришга хизмат қилмоқда.

Ўзбекистон раҳбарияти масъулиятли ва узоқни кўра биладиган етакчиликни намоён этиб, янги минтақавий кун тартибини шакллантиришда муҳим роль ўйнамоқда. Бу, айниқса, дипломатия барқарор ривожланиш ва хавфсизликни таъминлашнинг асосий воситаларидан бирига айланиб бораётган ҳозирги дунё шароитида ҳақиқатан ҳам муҳим ва зарур стратегиядир.

Халқаро стратегик тадқиқотлар ассоциацияси президенти Грегори Купли:

– Ўзбекистон ва АҚШ президентларининг 23 декабрь куни бўлиб ўтган телефон орқали мулоқоти Дональд Трамп маъмуриятининг Марказий Осиё минтақасига эътибори ортиб бораётганини кўрсатди.

Шавкат Мирзиёевнинг Ўзбекистон Президенти этиб сайланиши билан Ўзбекистон – АҚШ муносабатлари нафақат жадал ривожланди, балки муҳим тармоқларнинг кенг доирасини қамраб олган ҳолда сифат жиҳатидан янги мазмун касб этди.

Президентлар 2025 йил ноябрь ойида “С5+1” саммити доирасида ўтган учрашувда эришилган келишувлар ижросининг боришини, Ўзбекистон–АҚШ муносабатларини янада ривожлантириш истиқболларини батафсил кўриб чиқди.

Президентлар икки томонлама сиёсий алоқалар, энг аввало, олий даражада фаол ривожланиб бораётгани, бу мамлакатларимиз ўртасидаги стратегик шерикликни янги босқичга кўтариш ва уни амалий мазмун билан бойитиш имконини берганини таъкидлади.

Америка–Ўзбекистон ишбилармонлар ва сармоядорлар кенгашининг ташкил этилиши икки томонлама муносабатларнинг ҳар икки томон учун юксак аҳамиятидан далолат беради.